MMA
Mieszane sztuki walki (MMA, Mixed Martial Arts) – dyscyplina sportowa, w której zawodnicy sztuk i sportów walki walczą wręcz przy dużym zakresie dozwolonych technik (w zasadzie dopuszcza się wszystkie techniki dozwolone w innych sportach walki bez broni). Mieszane sztuki walki wyrażają jeden ze współczesnych kierunków rozwoju sztuk walki – zapewnienie widowiska sportowego, w którym walka toczy się przy jak najmniejszych ograniczeniach, ale jednoczesnym zminimalizowaniu ryzyka śmierci i poważnych, trwałych obrażeń ciała.
Reguły
Rywalizacja toczy się zarówno w stójce, jak i parterze. W typowych walkach MMA dozwolone są rzuty, ciosy pięściami, kopnięcia, dźwignie,duszenia. Zabronione są natomiast techniki stwarzające znaczne niebezpieczeństwo dla zdrowia zawodników. W regulaminach większości organizacji czy zawodów zakazane jest zwykle: gryzienie, zahaczanie (wkładania palców w otwory fizjologiczne, np. usta czy nos), atakowanie genitaliów, oczu i krtani, uderzanie głową, uderzanie w kręgosłup, stosowanie dźwigni na małe stawy, czyli palce. Często organizatorzy wprowadzają dodatkowe ograniczenia, zabraniając np. ciosów łokciami, dźwigni na kręgosłup, dźwigni skrętowych na kolana, wykonywania rzutów skutkujących upadkiem rywala na głowę albo kopnięć w parterze. Jeszcze bardziej restrykcyjne reguły obowiązywały dawniej w niektórych japońskich organizacjach (np. Pancrase czy RINGS), gdzie zabronione były uderzania w parterze, czy też uderzania zaciśniętą pięścią.
O wyniku walki decyduje nokaut (również techniczny), poddanie się oraz, jeśli walka nie zakończyła się przed czasem, decyzja sędziów. W zależności od regulaminu danych zawodów niekiedy dopuszczalnym rozstrzygnięciem może być też remis.
Walki odbywają się na zwykłym ringu bokserskim lub na ringach różnych kształtów otoczonych siatką, która zapobiega wypadaniu zawodników poza miejsce walki (potocznie zwanymi "klatkami"). Ośmiokątny ring używany przez UFC jest określany "oktagonem" (The Octagon − nazwa jest zastrzeżonym znakiem towarowym).
Zawodnicy zawsze muszą posiadać ochraniacze na zęby oraz rękawice (zwykle cienkie, umożliwiające chwytanie). Niekiedy dopuszcza się również stosowanie nagolenników lub ochraniaczy na kolana.
Trening mieszanych sztuk walki
W mieszanych sztukach walki praktykuje się tzw. trening przekrojowy, przygotowujący zawodnika do walki zarówno w stójce, jak i w parterze oraz zwarciu. Akcentowana jest w nim umiejętność płynnego przechodzenia między tymi trzema dystansami. Generalnie boks (włączając w to kick-boxing, boks tajski) w połączeniu z grapplingiem (zapasy, sambo,judo, jujutsu, brazylijskie jiu-jitsu) stanowią podstawę niemal każdego treningu mieszanych sztuk walki. Rzadziej stosuje się elementy innych sztuk, takich jak karate czytaekwondo.
Taktyka walki
.jpg)
W okresie kształtowania się mieszanych sztuk walki współzawodniczyli ze sobą przedstawiciele rozmaitych stylów. Zawodnicy kilku z nich okazali się bardziej predestynowani od innych do odnoszenia sukcesów w MMA. Bokserzy i kick-boxerzy mieli tendencję do dominacji w uderzeniach, zapaśnicy i judocy w obaleniach, zaś przedstawiciele brazylijskiego jiu-jitsu dominowali w parterze. W rezultacie większość zawodników MMA można przypisać do jednej z trzech kategorii: "parterowiec", "zapaśnik" i "uderzacz". Obecnie, dzięki treningowi przekrojowemu, większość czołowych zawodników MMA jest skuteczna we wszystkich trzech płaszczyznach, osiągając wysoki stopień wszechstronności.
- "Parterowiec" (bądź z ang. grappler) specjalizuje się w chwytach. Taktyką tego typu zawodnika jest dążenie do walki w parterze, gdzie szuka wymuszenia na przeciwniku poddania za pomocą dźwigni lub duszenia. Chociaż umiejętność wykonania obalenia ściśle się wiąże ze strategią walki w parterze, czyste, silne obalenie nie jest dla niego tak ważne jak dla zapaśnika.
- "Zapaśnik" preferuje walkę w stójce w zwarciu (tzw. klinczu) i walkę na uderzenia w parterze. Jego mocną stroną zwykle jest obalenie. Popularnie strategia zapaśnika jest znana jako "obal i uderzaj" lub "połóż i dołóż" (ang. ground and pound). Odnosi się to do metody obalenia przeciwnika, osiągnięcia dominującej pozycji w parterze (np. dosiadu) i zakończenia walki uderzeniami.
- "Uderzacz" (bądź z ang. striker) jest zawodnikiem, który preferuje walkę w stójce, ze względu na swoje umiejętności zadawania uderzeń (tj. kopnięć i ciosów pięściami). Strategia walki uderzacza to "unikaj zwarcia i uderzaj" (sprawl and brawl). Odnosi się to do koncentracji na neutralizowaniu obaleń, tak aby samemu pozostać na nogach i zakończyć starcie ciosami.
Kategorie wagowe
Nie istnieje jednolity i uniwersalnie uznawany podział na kategorie wagowe (taki jak np. w boksie). W praktyce liczba kategorii i ich limity w zależności od danego kraju czy organizacji może się znacznie różnić. Na terenie większości amerykańskich stanów obowiązuje podział na 9 kategorii wagowych[1][2] (na podstawie zasad przyjętych w 2001 roku przez New Jersey State Athletic Control Board i następnie zaadoptowanych w pozostałych stanach), który jest stosowany również przez niektóre organizacje w innych państwach:
- waga superciężka (+120 kg/265 lb)
- waga ciężka (-120 kg/265 Ib)
- waga półciężka (-93 kg/205 Ib)
- waga średnia (-84 kg/185 Ib)
- waga półśrednia (-77 kg/170 Ib)
- waga lekka (-70 kg/155 Ib)
- waga piórkowa (-66 kg/145 Ib)
- waga kogucia (-61 kg/135 Ib)
- waga musza (-57 kg/125 lb)
- waga słomkowa (-52 kg/115 lb)
- waga atomowa (-48 kg/105 lb)
Mieszane sztuki walki w Polsce
Z tym tematem związana jest kategoria: W Polsce odbywają się turnieje amatorskie (w tym mistrzostwa kraju) oraz gale zawodowe, z których największe organizowane są pod szyldem Konfrontacja Sztuk Walki. Do pozostałych imprez tego typu zalicza się m.in. MMA Attack, Fighters Arena, Pro MMA Challenge, Gladiator Arena, ThunderStrike Fight League, Arena Berserkerów,Profesjonalna Liga MMA, Amatorska Liga MMA, Coloseum, Ring XF, Quest Arena, Iron Fist, Shidokan Poland, Beast of the East, Bałtycki Sztorm, Full Contact Prestige, Gala Sportów Walki, Turniej Hadaka Waza, Pro Fight, Olimp Extreme Fight, MMA Fighters Club, MMA Polska czy MMA Sport.
Wypadki śmiertelne
W historii tego sportu zanotowano co najmniej dwa przypadki śmierci zawodników w wyniku obrażeń doznanych podczas oficjalnej, sankcjonowanej walki MMA. Oba miały miejsce w USA: Sam Vasquez (2007), Michael Kirkham (2010). Poza tym znane są przypadki śmierci podczas niesankcjonowanych zawodów, m.in. na Ukrainie (1998), w Korei (2005), Boliwii (2012) i USA (2013).